14/10/2022
Regelmatig komen er bij de milieu-inspectie van de gemeente Purmerend en bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier verontruste berichten binnen van bewoners die menen dat er een olieachtig filmpje op het water drijft. Deze meldingen komen ook regelmatig vanuit Weidevenne. Verondersteld wordt dat er waarschijnlijk een olielozing of een olielekkage heeft plaats gevonden van motorbootjes en daardoor een aantasting van het milieu het gevolg is. Bewoners maken zich vooral zorgen over de gezondheid van vissen en (water)vogels.
In de praktijk blijkt het echter anders te zijn. Als gevolg van de hogere druk komt ondergronds grondwaterstroming op gang. Dit grondwater stroomt relatief langzaam, in grotere kwelsystemen met enkele meters per jaar, en komt uiteindelijk als kwelwater aan de oppervlakte (maaiveld). Grondwater kan er tientallen tot honderden jaren over doen om als kwelwater het oppervlak te bereiken.
Kwelwater
Het kwelwater heeft door zijn reis in de ondergrond een andere samenstelling dan regenwater. In de ondergrond worden mineralen, waaronder calcium, bicarbonaat en ijzer opgenomen. Hiermee wordt het relatief kalkrijk, maar voedselarm grondwater. De plaatsen waar grondwater als kwel boven de grond komt, meestal lage plekken in het landschap, zijn daardoor veelal natte plekken met een specifieke waterkwaliteit in de bovenste bodemlaag.
Natuurlijk proces
Er is dan een olie filmpje op het water zichtbaar wat gevormd wordt door bacteriën die het proces van binden van ijzer met zuurstof en/of fosfaat begeleiden. Vooral als het water zeer zwak stroomt of stil staat is dit laagje aanwezig. Gelukkig hoeft niemand zich ongerust te maken over het olielaagje, het is een natuurlijk proces en geen milieudelict.
Foto’s Frank Reijn.
Artikel eerder geplaatst op weidevenner.nl 21-11-2012.
