25/08/2022
Het Purmerends Museum toont dit najaar de invloed die Franse platenboeken met afbeeldingen van weelderige bloemen en planten hadden op het Purmerends jugendstil aardewerk rond 1900. Aan het einde van de 19e eeuw ontstaan in Purmerend de eerste fabrieken voor sieraardewerk. Al snel worden bloemen en planten onderwerp van de decoraties op het keramiek, waarbij Franse platenboeken als ‘La Plante et ses Applications Ornementales’ (1896) en ‘Etude de la Plante’ (1903) door kunstenaars worden gebruikt als inspiratiebron. Voor de auteur, Maurice Pillard-Verneuil (1869-1942), is de natuur de eeuwige inspiratiebron en de onuitputtelijke bron, in het hart van al zijn werk.
In de tentoonstelling in het Purmerends Museum zijn enkele rijk geïllustreerde platen uit beide boeken te zien met daarbij keramiek uit de eigen collectie waarop vergelijkbare afbeeldingen van bloemen zijn gebruikt.De toegepaste decoraties vallen binnen de Nederlandse Jugendstil. Een stijl die ontstaat als reactie op de industrialisatie eind 19e eeuw, wanneer in korte tijd een onpersoonlijke industriële samenleving ontstaat. Een groep van vooral kunstenaars wil kunst en kunstnijverheid weer samenbrengen. Voorwerpen moeten niet alleen een goede vorm krijgen, maar ook een mooi uiterlijk, waardoor kunst voor iedereen toegankelijk wordt.
Tijdgeest
Binnen dit gedachtegoed komt het bloemmotief centraal te staan. Omdat bloemen snel verwelken, worden zij in verband gebracht met vergankelijkheid en eindigheid. Maar bloemen dragen ook het zaad voor nieuw leven. Hiermee vertegenwoordigen ze de tijdgeest; aan de ene kant het gevoel van maatschappelijk en cultureel verval, aan de andere kant het geloof in spirituele verlichting en sociale vooruitgang.
Behalve voor keramiek blijken de boeken La Plante et ses Applications Ornementales en Etude de la Plante ook van groot belang voor ontwerpers die bloemmotieven wilden gebruiken in stoffen, behang en sieraden. Het boek Etude de la Plants bevat een verzameling van zo’n 400 tekeningen en composities van bloemen- en planteninspiratie en heeft meer dan 300 bladzijden.
