Elfduizend maagden op de Koemarkt

08/01/2023

Soms kom je in Purmerend dingen tegen waarvan je denkt, hé wat leuk, dat wist ik niet. Regelmatig plaatsen we op deze site een artikel uit de boeken over de stad en haar bewoners, van Piet Jonker, redacteur/fotograaf van weidevenner.nl. Deze keer: Elfduizend maagden. Het is waarschijnlijk iets te veel voor Purmerend en een officiële telling bestaat niet. Het gaat dan ook om het klooster, waarvan tijdens de herinrichting van de Koemarkt in 2009 de restanten boven de grond komen. De officiële naam is Conventus ss. undecim milium verginum in Purmerende, oftewel Klooster van de elfduizend maagden, later het St. Ursulaklooster.

Tijdens de eerste werkzaamheden stuit de graafmachine op een gemetselde fundering en meteen gaat bij enkele Purmerenders, die de werkzaamheden nauwgezet vanachter de hekken volgen, de alarmbel af. Zou dit de fundering van het oude klooster zijn? Na overleg met de gemeente en aannemer worden de werkzaamheden stilgelegd en kunnen de archeologen zich uitleven. Al snel blijk dat het klooster op een groot deel van de huidige Koemarkt heeft gestaan en van alle kanten is er belangstelling. Een horecaondernemer tapt zelfs Kloosterbier. Alles wordt in kaart gebracht, maar uiteindelijk gaat er zand over. Een voorstel om de fundering blijvend zichtbaar te maken door glazen platen blijkt, vooral financieel, niet haalbaar en in plaats daarvan worden er stenen met uitgebeitelde verhalen en afbeeldingen geplaatst.

Elfduizend jonkvrouwen
Ursula, naar wie het klooster is vernoemd, wordt ten huwelijk gevraagd door de zoon van de Engelse koning. De prins is echter een heiden en trouwen is niet mogelijk. Ursula stelt voor om met elfduizend jonkvrouwen op bedevaartstocht te gaan om de paus zijn zegen te vragen, en de prins kan zich in die tijd laten dopen. Ursula verwacht dat de prins zal schrikken, maar niets is minder waar, want er komen daadwerkelijk elfduizend jonkvrouwen opdagen. Ze gaan te voet naar Rome, maar de Romeinen hebben wel zin in een moordpartij, en als de pelgrims op de terugtocht de Rijn willen oversteken, slaan ze toe. De jonkvrouwen worden genadeloos vermoord, behalve Ursula. Zij wordt meegenomen naar de hoofdman die haar smeekt met hem te trouwen. Als ze weigert, schiet hij haar meedogenloos een pijl door de borst. De prins vindt haar levenloos op het slagveld.

Kloosterkoeken
De gemeente laat in China de geschiedenis van het klooster in verkorte versie in vijf grote grijs/blauwe stenen beitelen voor plaatsing op de Koemarkt. De tienduizend kilometer lange reis van China naar Purmerend verloopt  vlekkeloos, maar bij aankomst in Purmerend gaat het mis. De palen rond het winkelgebied staan omhoog en gaan ondanks sterk aandringen niet omlaag. De chauffeur kan niet anders dan wachten tot na zes uur, of de volgende dag terugkomen. Enige haast is echter geboden, want werklieden staan te wachten, de feestelijke onthulling staat gepland, het St. Nicolaas- en Catharina koor staat in de startblokken en de kloosterkoeken zijn gebakken.

Palen omhoog
Uiteindelijk zakken de palen en dankzij het doorzetten van de werklieden komt alles toch nog op tijd klaar. Na een uitleg van stadshistoricus Vincent Nijenhuis en een uitvoering van het koor, onthult wethouder Hans Krieger de plaquettes en laten de genodigden zich de kloosterkoeken goed smaken. Helaas is de tekst op de platen slecht leesbaar en wordt er regelmatig op geparkeerd, maar ondanks dat het is toch een mooie herinnering aan het klooster en de elfduizend maagden.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wilt u op de hoogte blijven van al het nieuws in Weidevenne, Kop West, Centrum en Beemster, schrijf u dan in voor de nieuwsbrief.