26/10/2022
Th. H. Haars, T.J. Haars
en Maarten Muts.
Regelmatig plaatsen we een artikel uit het boek Terugblikken, verhalen over de stad en haar bewoners, van Piet Jonker, redacteur/fotograaf van weidevenner.nl. Deze keer: De firma Haars. In 1881 wordt Theodorus Hermanus Haars depothouder voor de Stoombierbrouwerij De Haan en Sleutels op de hoek Kanaalkade/Slotplein. Na een paar jaar verhuist de zaak naar de Dubbele buurt 12, later de bekende kruidenierswinkel van Simon de Wit.
In1904 krijgt Haars vergunning voor een dinsdagcafé aan de Koemarkt, maar hij overlijdt kort daarna. Zijn weduwe neemt samen met zoons Theodorus en Johannes, de zaak over. Ook een voormalig voddenpakhuis aan de Plantsoenstraat komt bij het bedrijf en gaan er vele houten vaten van dertig- en vijftig liter Amstel bier naar de cafés in Purmerend en omstreken. Eerst met de (honden)handkar en later met een echte vrachtwagen.
Uitzicht
Er wordt ook bier gebotteld van vat naar flesjes met een beugelsluiting, die vervolgens in kisten worden gestapeld. De kisten zijn loeizwaar en bijna niet te tillen. Ze worden altijd grondig schoongemaakt en staan daarna in de Plantsoenstraat in het zonnetje te drogen. Vanuit de klaslokalen van school A hebben leerlingen later een prima uitzicht en is het een welkome afwisseling tijdens de saaie taal- en rekenlessen. Als de meester in de gaten heeft dat leerlingen naar buiten zitten te staren, krijgen ze de wind van voren. Nieuwe flessen komen uit Leerdam en de gebruikte flessen worden gereinigd en daarna van de beugel voorzien.
Kogelflesjes
De firma Haars is groothandel in wijn en likeuren, maar maakt zelf ook gazeuse en limonadesiroop. In een grote ketel wordt suiker gesmolten, daarna smaakstof toegevoegd in de smaken champagne pils, cider, citroen, aardbeien of frambozen en aangevuld met koolzuurhoudend water. De gazeuse gaat in de beroemde kogelflesjes. Dat zijn flessen met twee kneepjes in de hals met ertussen een glazen kogeltje, ter grootte van een knikker, om de zaak af te sluiten. Wil je drinken, dan moet je eerst de kogel een zetje geven met je vinger. Het vullen van chiffons met spuitwater onder acht atmosfeer druk is best wel een gevaarlijk werkje.
Geen vergunning
Gedestilleerd mag niet over de toonbank zonder vergunning. Deze is alleen te krijgen als er twee andere zaken uit Purmerend verdwijnen. Op die manier zal volgens de gemeente het overmatig gebruik van sterke drank afnemen. Uiteindelijk kan Haars de vergunningen kopen van Piet Heiloo, die een café heeft op de hoek Weeshuissteeg/Koestraat en van Gerrit Vrouwe aan de Kaasmarkt. Inmiddels zijn zoons Piet, getrouwd met Annie Wijker, en Theo, getrouwd met Hendrika de Haan, in de zaak gekomen. Er is steeds meer ruimte nodig en daarom wordt het pand van Van der Mey gekocht. Een dinsdagcafé en logement, waar veehandelaren van maandag op dinsdag kunnen slapen. Nic. Jonk houd toezicht in het logement dat later wordt verkocht aan Symon Bakker. Het café van Haars is eerst een gewoon dinsdagcafé, maar in juni 1936 wordt de zaak veranderd in een ‘wijnwinkel.’ Ook de achtergelegen brandweerkazerne en andere panden en tuinen worden aangekocht .
IJskast
De verkoop van ijs (bevroren staven water van een meter lang van de ijsfabriek in Amsterdam) is in handen van Piet Heiloo (bijgenaamd Piet de Prater) die met een hondenkar de staven rondbrengt. Na Oudejans aan het Padjedijk en Dekker aan de Oranjestraat, neemt Haars deze handel over en beschikt zo, als een van de weinige inwoners van Purmerend, over een grote ijskast. Als het bottelen en limonade maken niet meer lonend is, verandert de zaak in een groothandel. Nieuwe ruimte wordt gevonden in Middenbeemster, waar een fusie wordt aangegaan met de Gebroeders Molenaar onder de naam Dranken Centrale Waterland. Later verhuist de zaak naar Volendam. Piet Haars werkt tot zijn 61ste jaar bij de zaak en gaat dan in de VUT.
Reisbureau
In 1978 beginnen Theo Haas en Henk Bolthuis in het oude pakhuis aan de Plantsoenstraat café De Boffer, wat in 1985 verandert in De Komediant van kroegbaas Hisse Lyklema. In januari ’87 wordt het Babbels van Paul Beyron en Frank van Baardwijk, en in 1988 komt café Naast Babbels erbij. De slijterij aan de Koemarkt is veranderd in reisbureau Holland International, maar in november 1987 begint dochter Marjan weer met de verkoop van drank. In maart 1999 gaat de deur van slijterij Haars aan de Koemarkt definitief dicht.
Wilt u op de hoogte blijven van al het nieuws in Weidevenne, Kop West, Centrum en Beemster, schrijf u dan in voor de nieuwsbrief.
