09/01/2012
Elfduizend maagden is waarschijnlijk te veel voor een stad als Purmerend, en een officiële telling bestaat niet. Het gaat dan ook om het klooster waarvan tijdens de herinrichting van de Koemarkt de restanten boven de grond kwamen. De officiële naam was Conventus ss. undecim milium verginum in Purmerende, Klooster van de elfduizend maagden, later het St. Ursulaklooster.
Ursula was de dochter van de tot het christendom bekeerde koning Maurus van Bretagne en werd ten huwelijk gevraagd door de zoon van de Engelse koning. De prins was echter een heiden en trouwen was dus niet mogelijk. Ursula stelde voor dat ze met elfduizend jonkvrouwen op bedevaartstocht zou gaan om de paus zijn zegen te vragen, en de prins kon zich in die tijd laten dopen. Ursula verwachtte dat de prins zou schrikken, maar niets was minder waar, want er kwamen daadwerkelijk elfduizend jonkvrouwen. Ze gingen op weg naar Keulen en daarna te voet naar Rome, waar ze van paus Cyriacus de heilige communie ontvingen. De Romeinen aanbaden toentertijd nog de heidense afgoden en riepen de Hunnen te hulp om de bedevaartstocht te beëindigen. Die hadden wel zin in een moordpartij, en toen de pelgrims op de terugtocht de Rijn wilden oversteken, sloegen de Hunnen toe. De jonkvrouwen werden allemaal vermoord, behalve Ursula. Zij werd meegenomen naar de hoofdman, die haar smeekte met hem te trouwen. Toen ze weigerde, schoot hij haar een pijl door de borst. De prins, die haar tegemoet reisde, vond haar levenloos op het slagveld.
Palen omhoog
Om de herinnering aan het Ursulaklooster in ere te houden, is ervoor gekozen vijf stenen te plaatsen met daarop het verhaal van het klooster. In China werd de geschiedenis in verkorte versie in de stenen gebeiteld en uiteindelijk kwamen de stenen op de Koemarkt. De tienduizend kilometer lange reis uit China is vlekkeloos verlopen, maar bij aankomst in Purmerend ging het mis. De palen in het winkelgebied stonden omhoog en gingen ondanks sterk aandringen niet omlaag. De chauffeur kon niet anders dan wachten tot na zes uur of de volgende dag terugkomen. Enige haast was geboden, want de werklieden stonden te wachten en de feestelijke onthulling was gepland, het St. Nicolaas- en Catharinakoor stond in de startblokken en de kloosterkoeken waren gebakken. Dankzij het doorzetten van de werklieden kwam alles toch nog op tijd klaar en kon wethouder Hans Krieger, na een uitleg van stadshistoricus Vincent Nijenhuis, de vijf plaquettes onthullen.
Uitgebreide informatie over het St. Ursulaklooster is te vinden in het boek ‘Purmerend een stad uit het veen’, geschreven door Vincent Nijenhuis.
Tekst en foto van: Piet Jonker
