Oorlog en bevrijding in de Hazepolder

05/05/2020

feest in de hazepolder

Feest in de Hazepolder.

Ook in de Hazepolder hebben de mensen het tijdens de oorlogsjaren niet altijd even makkelijk.  Angst, dreiging, weinig eten en geen brandstoffen. Iedereen doet zijn best om de hongerige magen te vullen en de kachel brandende te houden. Men is echter vindingrijk en er wordt creatief omgegaan met de omstandigheden. Hier en daar wordt illegaal drank gestookt of geslacht en regelmatig worden daders betrapt en ter verantwoording geroepen. Er is echter ook veel saamhorigheid en buren helpen elkaar.

Er is ook verdriet. Mevrouw Veldt valt, waarschijnlijk vanwege de verplichte verduistering, in het water en verdrinkt en het huis van de familie Franken aan de Neckerstraat wordt geraakt door een  benzinetank van een vliegtuig en vliegt in brand. Trijntje Franke en haar zuster komen om in de vlammen. In januari ’45 worden de broers De Vries in hun slagerij overvallen en een maand later wordt bij de boerderij van Kramer aan de Kanaaldijk een groep verzetsmensen gearresteerd. Onder hen zijn de broers Johannes en Paulus Conijn. Samen met vele anderen worden ze op 8 maart ’45 op de Amsteldijk gefusilleerd en later herbegraven in Purmerend.

Fietsen in beslag
Op ‘Dolle Dinsdag’, 5 september 1944, willen vier Duitse oorlogsschepen door de sluis, maar die is dichtgegooid met stenen. Toeschouwers hebben veel lol, maar de Duitsers nemen wraak door een paar weken later alle fietsen in beslag te nemen. In opdracht van de burgemeester moet de sluis voortaan dag en dag bewaakt worden door burgers. Vanwege het gebrek aan brandhout worden alle bomen langs de Ganzesloot stiekem gekapt. Als vrijwel alle bomen in de stad zijn verdwenen en op illegaal kappen de doodstraf staat, zwemmen bewoners ’s nachts het kanaal over. Aan de Beemsterdijk worden de bomen omgezaagd en het kanaal ingerold. Vanaf de Kanaaldijk wordt met en lang touw de buit binnengehaald.

Het gezin Zwart, bestaande uit Jacob, echtgenote Jeanette en zoon Juda, wordt in 1942 naar Auschwitz gedeporteerd en daar vermoord. De broer van Jacob’s eerste vrouw, Abraham Cortissos, ondergaat een jaar later hetzelfde lot in Sobibor. Op donderdag 3 oktober 2019 zijn door de Duitse kunstenaar Gunther Demnig vier Stolpersteine (struikelstenen) gelegd in het trottoir voor de woning aan de Thorbeckekade 12. Op de stenen staan de namen van het joodse gezin.

Lege kas
In de zomer van 1945 is de oorlog voorbij en viert Purmerend feest. Ongeveer vijftien buurtverenigingen organiseren activiteiten zoals een defilé, ringsteken, zwem- en kanowedstrijden, touwtrekken en  tobbespel. Ook in de Hazepolder wil men feest vieren, maar de kas van de speeltuinvereniging ‘Over de Sluis’ is vrijwel leeg. Bewoners steken de koppen bij elkaar, vormen een comité (buurtvereniging) bestaande uit:  Marie Timmerman, Griet Westerhof, Jan en Nel Kok en Lou Kersloot. Ze gaan de deuren langs om geld voor kinderspelen op te halen.

Vrijheidsboom
Het bevrijdingsfeest in de Hazepolder is een succes. Kinderen vermaken zich uitstekend en er is een optreden van een band met Purmerendse muzikanten. Op het voetbalveld van Purmersteijn zijn gym- en atletiek demonstraties, een gekostumeerde voetbalwedstrijd en een ‘gevecht’ tussen twee dameselftallen. Als achteraf de kas wordt opgemaakt blijkt er zowaar nog geld over te zijn en daarvan wordt een boompje gekocht dat in het najaar als Vrijheidsboom wordt geplant op het Troelstraplein.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *