Kantklossen voor trouwjurk koningin Victoria

27/06/2022

Dora Jonker

Dora Jonker weet uit haar jeugd dat er altijd stukjes kant in de kast lagen bij haar moeder, gemaakt door Myra Collins, de overgrootmoeder van Dora in Engeland. In die tijd niets bijzonders, want kantklossen was heel normaal, vaak een soort bijverdienste, en het kant werd veel gedragen. Inmiddels zijn er maar weinig mensen die dit bijzondere handwerk nog doen. In Purmerend zijn er een paar dames die dankzij een cursus het kantklossen beheersen en met veel plezier klossen. 

‘Die stukjes kant van mijn overgrootmoeder werden speciaal bewaard tussen twee stukjes blauw papier, want kant wordt geel bij veel licht. Inmiddels hangen ze bij mij in een lijst en als ik ernaar kijk, vind ik het echt bijzonder knap gemaakt.’ In 1993 begon Dora met een cursus in ’t Noot. “Meta Voorneveld en Martha Muije gaven toen les. Ik was altijd wel bezig met van alles en wilde iets nieuws. De cursus was erg leuk, je begint in een groepje met een simpel patroon. Als beginner heb je twintig klosjes, een paar bolletjes garen, spelden en een kussen nodig.” Inmiddels heeft Dora, samen met buurvrouw Fien, al heel wat kant gemaakt, zoals kraagjes, waaiers, een sjaal en schilderijtjes. “Als ik met kantklossen bezig ben, kan ik m’n hoofd leeg maken, ik denk nergens meer aan, dat vind ik zalig. Gewoon concentreren op de klosjes, draad en het patroon, niets anders. Als ik samen met Fien aan het klossen ben, neemt mijn echtgenoot meestal de benen vanwege het tikkende geluid van de houten klosjes.”

Honiton kant

Honderden spelden
Dora ging naar beroemde kantklos steden in Engeland, zoals Honiton, maar ook Brugge en Brussel werden bezocht op zoek naar patronen en informatie. Klossen bestaat sinds de 16e eeuw en is een techniek waarmee kant wordt gemaakt; met behulp van houten klosjes.  Door middel van slagen (draaiingen) en kruisingen van het garen, krijg je open en dichte vormen. De klosjes worden altijd in paren gebruikt, die over het gehele werk bij elkaar blijven behoren. Op deze klosjes worden draden gewikkeld. Na het maken van een aantal slagen wordt een speld in het patroon gestoken, wat het vlechtwerk op zijn plaats houdt. Soms wel honderden.

Handwerkwinkel
Echt kant is zeer kostbaar en was in het verleden alleen bereikbaar voor de zeer rijken. De kostbaarste kant is van de dunste draden gemaakt. Om kant in kragen te verwerken moet het worden verstevigd met stijfsel. Dora: ”Vroeger was er een echte handwerkwinkel in Purmerend, daar kocht ik het speciale DMC garen en de klosjes. Nu moet ik echt op pad of online bestellen. Patronen zijn nu gelukkig te vinden op de website LOKK.nl van de Landelijke Organisatie Kant Kunst.”

Antiek kant bijna 200 jaar oud

Trouwjurk koningin Victoria
En wat heeft Koningin Victoria nu te maken met het familiekant van Dora? “De oma van mijn moeder, Myra Collins, woonde in Christow (Devon, Engeland) en kloste, waarschijnlijk als bijverdienste, tot ’s avonds laat bij het licht van een olielamp. Ter gelegenheid van het huwelijk van koningin Victoria en prins Albert in 1840 mochten alle thuiswerkers in Engeland een stukje kant inleveren voor de trouwjurk met vijf meter lange sleep, maar of het kant van mijn betovergrootmoeder ook echt in de koninklijke trouwjurk is opgenomen zal wel altijd een raadsel blijven.”

 

Dora kant

Myra Collins, Christow, Engeland

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kant van Dora

 

 

 

 

 

 

3 comments

  1. Flora schreef:

    Ik zou graag in contact willen komen met Dora, ik klos zelf ook. Mijn e-mailadres mag aan haar doorgeven worden.

  2. Yvonne bakker schreef:

    Prachtig ! Er zijn nog maar weinig handarbeiders die dit kunnen !

  3. Margreet schreef:

    Ondanks mijn slechte handfunctie heb ik ooit ook kantklossen geleerd. De patronen werden uitvergroot en geplastificeerd en ik gebruikte kopspelden.
    Het was een leuk tijdverdrijf.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *