15/07/2021
Spitten en meten in het verleden
De stofwolken aan het Slotplein zijn inmiddels opgetrokken en van de aloude kegelbaan en het nog oudere badhuis is niets meer te zien. Nu is het de beurt aan archeologen om het verleden in kaart te brengen. Het is niet de eerste keer dat er gesloopt wordt rond het Slotplein, want in het verleden stonden de kegelbaan en badhuis in de Slotsteeg. Een van de vele stegen in Purmerend die zijn verdwenen of afgesloten. Nog eerder legde Slot Purmersteijn het loodje op die plek, maar daar was helaas geen redding meer voor mogelijk.
Ruim zeshonderd jaar geleden is Willem Eggert een van de eerste ‘overlopers’ uit Amsterdam naar Purmerend en wordt als eerste Heer de baas in deze stad. Om zijn zaken in Purmerend goed te regelen, moet er natuurlijk een voor hem passende woonruimte worden gevonden. Of er dan al wachttijden zijn voor een woning is niet bekend, maar als voorloper op de huidige zelfbouwwoningen koopt/krijgt Eggert een bouwkavel en laat er een compleet slot bouwen. Veel hooggeplaatste lieden zijn jaloers en daarom vraagt hij Kennemerland een stuk grond (nu Hazepolder) af te staan, zodat hij een eventuele vijand van verre kan zien aankomen. Echt bang is hij niet, want overal worden de kasteelmuren drie tot vier meter dik gemaakt om kanonsinslagen te kunnen weerstaan, maar Eggert heeft de Purmerendse mentaliteit van ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’, al snel overgenomen en houdt het bij muren van een meter dik.
Slot cadeau
Willem Eggert woont niet lang in het slot, want al in 1417 overlijdt hij en wordt begraven in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. De latere Heren van Purmerend wonen meestal niet zelf op het slot, maar laten het beheer over aan een rentmeester of kastelein. Als burgemeester Reinier van Ruijtenburgh in 1713, vanwege de Vrede van Utrecht, de kanonnen op de schans (nu Kanaalkade) vreugdeschoten laat afvuren, stort een deel van de zijgevel in. Purmerend vraagt de Staten van Holland geld om de zaak te repareren, maar in plaats van geld krijgen ze Slot Purmersteijn cadeau. De regenboogvlag zal waarschijnlijk nooit vanaf het slot wapperen, want de laatste bewoner is de Hoornse regentenzoon Meynard de Vries. Hij zit er tot zijn dood in 1737 opgesloten wegens homofilie.
Kunstschat
Er gaan in Purmerend al lange tijd verhalen over vluchtgangen vanuit Slot Purmersteijn, zelfs tot aan de andere kant van de Weere. In verschillende kelders worden, volgens de geruchten, geheimzinnige afgesloten- of dichtgemetselde deuren gevonden. Bij de sloop van hotel De Vergulde Roskam aan de Wagenbeurs wordt gefluisterd dat in de kelder een deel van een mogelijke vluchtgang is gevonden, maar of dat waar is, is nog steeds een mysterie.
1 april
In 1971 wordt een deel van de fundamenten van het oude slot blootgelegd en daarbij komt een verborgen ruimte tevoorschijn en al snel weten Purmerenders het zeker; het is de lang gezochte schatkamer van Slot Purmersteijn. Burgemeester Kooiman spreekt in de lokale krant de verwachting uit dat een mogelijk miljoenen waard zijnde goudschat de stad in één klap uit de zware financiële zorgen zal helpen. Op donderdagochtend 9 uur staat de Kippenmarkt vol met nieuwsgierige Purmerenders in afwachting van de opening van de met een stalen plaat afgesloten kelder. De burgemeester komt echter niet opdagen en dan dringt het al snel tot de mensen door welke het dag is: 1 april.
Niet belangrijk
Nu zijn archeologen op een deel van de plek waar ooit het slot stond opnieuw aan het zoeken naar voorwerpen en aanwijzingen uit het verleden. Of ze nu ook eindelijk het mysterie van de vluchtgangen of schatkamer van het slot zullen oplossen, is eigenlijk niet belangrijk. De mythe moet gewoon in stand blijven.
Meten is weten
