De raadselachtige verdwijning van gans Guus

21/10/2020

Foto: Purmerend terug in de tijd.nl

Soms kom je in Purmerend dingen tegen waarvan je denkt, hé wat leuk, dat wist ik niet. Regelmatig plaatsen we op deze site een artikel uit het boek Terugblikken, verhalen over de stad en haar bewoners, door Piet Jonker, redacteur/fotograaf van weidevenner.nl. Deze keer: De raadselachtige verdwijning van gans Guus

Al vele jaren zoeken Canadese ganzen Purmerend uit als zomerverblijf. Hoewel ze niet de intentie hebben om de gebraden gans uit te hangen, zien poeliers er wel brood in. Ook boeren zien ze liever in de pan dan op het weiland, want ze eten grote stukken grasland kaal. Koeien hebben dan minder te eten en moeten worden bijgevoerd, wat de boeren weer extra geld kost. De ganzen trekken zich er echter niets van aan  en komen vrolijk naar deze regio, waar het buffet met lekkere hapjes in de vorm van mals groen gras voor ze ligt te wachten. Sommigen bivakkeren in plantsoenen en worden extra verwend door bewoners, maar op een dag is het flink schrikken, want de ganzen zijn foetsie.                                         

Purmerend heeft altijd al aantrekkingskracht gehad op vreemde vogels. In 1989 raakt de club van vogelaars in grote beroering als Purmerender J. Selier roept dat er een Grote Bonte Specht is gesignaleerd in het Cramwinckelplantsoen. Vogelaars uit heel Waterland trekken er met foto- en filmtoestel op uit om een glimp op te vangen van de bonte vreemdeling. Al veel eerder, in 1959, is er een ware invasie van Pestvogels in deze streek. Deze vogels broeden normaal in het hoge noorden, maar kiezen om onverklaarbare reden voor Purmerend en niemand weet waarom. Het naar oud-burgemeester Cramwinckel genoemde plantsoen wordt al snel ook populair bij Canadese ganzen. Zeker als de gemeente overgaat tot het aanleggen van ecologische oevers. Planten als de dotterbloem, gele lis en de kattenstaart zijn kaassie voor de ganzen. Ze zien het als een gedekte tafel met een feestmaal en binnen de kortste keren vreten ze de oevers kaal.

Guus aan de maaltijd met familie

Verdriet
De ganzen hebben het prima naar hun zin in het Cramwinckelplantsoen, want er is voedsel genoeg en Rie Compier, het bekende ganzenvrouwtje uit de Bloemenbuurt, komt elke dag langs met een grote zak oud brood. Een van haar lievelingen is de bruin gekleurde bejaarde gans Guus die altijd een extra hapje krijgt. Totdat ze op een ochtend met een zak vol lekkere hapjes bij de vijver komt en Guus en de andere ganzen nergens te vinden zijn. Dagenlang wordt er gezocht, maar niets gevonden. Rie licht ’s nachts wakker en heeft veel verdriet, maar het wonder geschiedt; want na een week laat Guus luid gakkend weten dat hij weer terug is en op zijn lekkere hapjes zit te wachten.

Chinees
De andere ganzen blijven echter spoorloos en allerlei complottheorieën doen de ronde. Er wordt zelfs voorzichtig geopperd dat een Chinees restaurant, waar  ganzenvlees op het menu staat, de mogelijke dader zou kunnen zijn. Rie heeft eerder ‘vreemde en ongure mannen’ in jagerspakken door het plantsoen zien lopen, maar de opzichter van de plantsoenendienst laat weten dat het onmogelijk is dat er op de dieren wordt gejaagd. Het aantreffen van een twintig meter lang stuk kippengaas in het water en diepe voetsporen op de plaats delict maakt het allemaal nog verdachter en Rie Compier weet het zeker, ‘ze zijn gekidnapt’.

Onbewust van naderend onheil

Gekidnapt
Langzamerhand krijgt Guus weer gezelschap van Canadese familieleden die in Purmerend komen kijken of er iets te eten is. In het opgeknapte plantsoen is volop lekkers te vinden en Rie komt trouw elke ochtend een hapklaar ontbijtje brengen. De gasten vinden het prima en blijven lekker in het plantsoen wonen, maar in 1996 slaat het noodlot genadeloos toe. De inmiddels hoogbejaarde Guus is, samen met zijn familieleden, plotseling weer verdwenen. Rie loopt dagenlang te zoeken en ligt ‘s nachts weer te woelen en te huilen, maar het mag niet baten, Guus is weg en blijft weg en het is een raadsel waar de Canadese gasten zijn gebleven. Zijn ze terug naar huis, hebben ze een ander onderkomen gevonden of heeft Rie gelijk en zijn ze gekidnapt?

Gekortwiekt
Jaren later komt de aap uit de mouw als tijdens een interview voor de wijkkrant een van de ‘kidnappers’ bekent: “Het is in die tijd geen vetpot en we krijgen als loswerkman bij de gemeente de kans om wat bij te verdienen met het vangen van ganzen. Er zijn er teveel en ze vreten de oevers stuk. ’s Nachts vangen we ze, want in donker vliegen ze niet weg, en brengen ze daarna in kratten met een vrachtwagen naar de Twiskepolder. Daar worden ze gekortwiekt, zodat ze niet kunnen terugvliegen, en losgelaten.”

Rie Compier (van der Heyden) heeft ondanks het verdriet vele jaren plezier met Guus en ze is er van overtuigd dat je met dieren kan praten: “Wij dierenvrienden hebben iets in ons dat dieren begrijpen.” Guus kan het helaas niet bevestigen, hij is nooit meer teruggekomen. Rie is inmiddels overleden, en wie weet, weer herenigd met Guus.                                                                                                                                                                                                                                                     

Plantsoen zonder ganzen

Deel dit bericht:

Facebook

Twitter

Email

Linkedin