Biertje?

11/07/2011

Biertje?

 

De Bierkade van Purmerend

Bier was in de Middeleeuwen de volksdrank bij uitstek. Het was langer houdbaar en had een hogere voedingswaarde dan water. Bovendien was het schoon drinkwater schaars en lang niet overal in voldoende mate aanwezig. Het “dunne bier” voor huishoudelijk gebruik had trouwens maar een alcoholpercentage van 2,5%.  De Bierkade was de plek van de bierstekerijen. De naam biersteken is afkomstig van het steken van de vaten bier door een luik aan de voorgevel van cafés. Alle panden aan de kade waren eens in bezit van Haarlemse bierbrouwers, die hevig concurreerden met de Purmerendse brouwers. Diverse panden aan de Bierkade zijn thans monument en de gevelwand is een beeldbepalend onderdeel van de historische binnenstad van Purmerend.

Purmerends bier

De geschiedenis van de Purmerendse bierbrouwerijen gaat terug tot de zeventiende eeuw. Er waren drie brouwerijen in de stad: De Spaad aan de Weerwal, De Lelie aan de Achterdijk en De Dubbele Arend aan de Beemsterburgwal. De concurrentie was hevig, vooral met de Haarlemse brouwers. De populaire Haarlemse bieren werden op de Bierkade verhandeld. Er waren 4 kranen die het aangevoerde bier vanuit de schepen (op de Where) aan wal brachten op de Bierkade. De herenhuizen op de Bierkade zijn ook voor een belangrijk deel gebruikt als opslag, handelshuis en woonhuis door de Haarlemse brouwers.

Bierkaay

De bebouwing van deze kant van de Where, het verbindingswater tussen Purmermeer en Beemstermeer, dat oorspronkelijk de noordzijde van Purmerend markeerde, was op gang gekomen na de drooglegging van de Beemster en de andere Waterlandse meren. Purmerend werd een centrum van handel in vee en agrarische producten. Met de brug die over de Where werd aangelegd werd dit deel bereikbaar, in de volksmond kreeg dit gedeelte de naam Bierkaay, wat naderhand als Bierkade de officiële naam is geworden. De brug kreeg de naam Bierstekersbrug. Deze brug is verdwenen na de demping van de Where in de zestiger jaren van de twintigste eeuw.

Haarlems bier voert de boventoon

De panden stammen uit de zeventiende eeuw en later. Pieter Olycan was een van die brouwers uit Haarlem, die zijn “Vogelstruys” bier verhandelde via een bierstekerij op de Bierkade. Het pand op nummer 9 is vernoemd naar het biermerk: “De Vogelstruys”. In het huis woonde de biersteker (groothandelaar in bier) Crijn Jacobs. Onder het huis was de kelder waar de vaten bier werden opgeslagen. Het pand op nummer 11  heeft toebehoord aan de brouwer van “De Twee Haringen”, ook een Haarlemmer. En later is bier van de Haarlemse brouwerij “De Valk” er verhandeld.

 

Na de biersteker kwam de notabele

Eind zeventiende en begin achttiende eeuw waren de hoogtijdagen voor bier wel voorbij. Stijgende kosten en toenemende concurrentie van dranken als thee en koffie leidden tot de sluiting van de Purmerendse  brouwerijen. Ook de bierstekerijen hielden langzaam op te bestaan en daarmee  kwam er een ander type bewoner: de stadsbestuurder, de notabele. Aan de fraaie panden van de Bierkade woonde men immers op stand.

 

Bronvermelding: website: Vereniging Historisch Purmerend

 

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *